Το Βασιλικό Γυμνάσιο της Μίεζας

 


Πού εκπαιδεύτηκε ο νεαρός Μέγας Αλέξανδρος προτού κατακτήσει την Ελλάδα και φτάσει μέχρι την Κεντρική Ασία; Σε ποιον χώρο έμαθε την τέχνη του πολέμου και μυήθηκε στις αρχές της ελληνικής φιλοσοφίας και παιδείας; Πιθανότατα όχι στο Νυμφαίο, ανατολικά της Νάουσας, όπου πιστεύεται ότι βρισκόταν η Σχολή του Αριστοτέλη, αλλά, αντιθέτως, στο Βασιλικό Γυμνάσιο της αρχαίας Μίεζας: αυτό υποστηρίζει η έφορος Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη, βασισμένη σε υπάρχοντα ανασκαφικά ευρήματα και νέα έρευνα, που αναθεωρεί τα μέχρι στιγμής αρχαιολογικά και ιστορικά δεδομένα.

«Οταν τη δεκαετία του ’60 βρήκε το Νυμφαίο ο αρχαιολόγος Φώτης Πέτσας, θεώρησε ότι ήταν ο χώρος όπου, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, σπούδασε ο Μέγας Αλέξανδρος στο πλευρό του Αριστοτέλη», λέει η κ. Κοτταρίδη και συνεχίζει: «Είναι αδύνατον όμως ένα μικρό Νυμφαίο να κάλυπτε τις ανάγκες ενός γυμνασίου, όπου τόσο πολλοί Μακεδόνες “παίδες” έπρεπε να ασκηθούν στον πόλεμο και να μάθουν φιλοσοφία, επιστήμες και άλλες τέχνες».

Σύμφωνα με την έρευνα της Αγγελικής Κοτταρίδη, ο χώρος στην αρχαία Μίεζα που έχει ταυτιστεί με την Aγορά της πόλης, δεν είναι παρά το Βασιλικό Γυμνάσιο που ίδρυσε ο Φίλιππος ο Β΄. Στην αμφισβήτηση της «Aγοράς» συνηγορεί και το γεγονός ότι το 2015 βρέθηκαν πλησίον της αρκετοί τάφοι, που κατά τον 4ο π.Χ. αιώνα χτίζονταν εκτός πόλης. Επιπλέον, το κτιριακό συγκρότημα των 30 στρεμμάτων που η αρχαιολόγος ταυτίζει με το γυμνάσιο, διαθέτει κάτοψη που μοιάζει έντονα με εκείνη των υπόλοιπων γυμνασίων του ελληνιστικού κόσμου.

Εξάλλου, όταν ο 16χρονος Αλέξανδρος αποφοίτησε από τη Σχολή του Αριστοτέλη, εκστράτευσε κατά των Μαίδων και έπειτα ηγήθηκε του μακεδονικού ιππικού στη μάχη της Χαιρώνειας. Γνώριζε να πολεμά, να ιππεύει, να διοικεί. Οταν λοιπόν σκεφτόμαστε τη Σχολή του Αριστοτέλη, δεν πρέπει να φανταζόμαστε απλώς τον Αλέξανδρο και τον δάσκαλό του να κάνουν βόλτες και να συζητούν στη σκιά. Γιατί γνωρίζουμε από την Ιστορία ότι ο μελλοντικός ηγεμόνας μάθαινε παράλληλα να διοικεί και να πολεμάει».

Ο συγκεκριμένος χώρος, έχει πολλά κοινά στοιχεία με αντίστοιχα γυμνάσια άλλων περιοχών που γνωρίζουμε. Υπήρχε παλαίστρα, κλίνες, στάδιο εκμάθησης ιππασίας κλπ. Οι συμμαθητές του Μ. Αλεξάνδρου ήταν περί τους 100. Εδώ πρέπει να τοποθετηθεί πλέον σύμφωνα με τα νέα αρχαιολογικά δεδομένα η Σχολή του Αριστοτέλη. Ο χώρος που μέχρι τώρα θεωρείτο ως σχολή δεν πρέπει να ήταν παρά ένα νταμάρι από το οποίο εξόρυσσαν πωρόλιθο.